Storingsoorzaak: wisselstoring

Bij een wisselstoring zijn één of meerdere wissels defect geraakt, waardoor ze door de verkeersleiding niet meer bediend kunnen worden en treinen niet meer van het ene spoor naar het andere spoor kunnen rijden. Zeker bij eindpunten, op plekken waar een route splitst of op drukke emplacementen kunnen wisselstoringen veel overlast veroorzaken. In het ergste geval kunnen daardoor op een bepaald traject geen treinen meer rijden.

Niet elke wisselstoring is even ernstig; soms kan een trein om het verstoorde wissel heen rijden en via een andere route zijn weg vervolgen, al dan niet met (kleine) vertraging. Wat ook voorkomt is dat het treinverkeer op een traject gehalveerd wordt, waardoor er meer ruimte in de dienstregeling ontstaat om kleine vertragingen op te vangen.

Een wisselstoring kan verschillende oorzaken hebben. Spoorwegwissels bevatten bewegende delen, waaronder de wisseltong (het stuk spoorrails dat beweegt als het wissel wordt verlegd). Ook bevatten wissels een motor (en sommige wissels zelfs meerdere motoren) om de wisseltong te verleggen. Dit zijn zijn cruciale en gevoelige onderdelen van een wissel. Als de wissel niet precies op de juiste positie op de rails aansluit, raakt het wissel verstoord en kan er geen treinverkeer overheen worden gestuurd.

Wissels kunnen ook verstoord raken wanneer de wisseltong niet omgelegd kan worden doordat er een steen of een ander voorwerp de wisseltong blokkeert. In de winter is dit een probleem wanneer er sneeuw of stukken ijs tussen de wisseldelen vallen. Om die reden zijn vrijwel alle wissels voorzien van wisselverwarming, zodat sneeuw of ijs weer weg kan smelten en er geen monteur op pad gestuurd hoeft te worden om het wissel schoon te vegen.

Een andere oorzaak voor wisselstoringen ligt in de aansturing van de wissels. Wissels worden vanaf grote afstand aangestuurd vanuit de verkeersleidingpost van ProRail. Als deze verbinding om een bepaalde reden defect raakt, kan de verkeersleiding geen wissels meer ‘omleggen’ (van positie veranderen) wat vervelende gevolgen kan hebben voor het treinverkeer.

Regelmatig onderhoud, periodieke inspectie en tijdige vervanging helpen mee om het aantal wisselstoringen te voorkomen. Toch blijken wissels erg storingsgevoelig en staan ze hoog in de top 10 van storingsoorzaken.